Co robią w lesie, gdy nikt nie patrzy? Poznaj wdeckie zimorodki, wydry, sowy i żmije

Czy wiedziałeś, że w piórach zimorodka nie ma ani grama niebieskiego pigmentu? I że te będące pod ścisłą ochroną ptaki odbywają życiową daleką podróż na południe Europy, ale choć widziały już palmy nad Morzem Śródziemnym, to wracają na resztę życia do Polski czasem ryzykując życie? Czy słyszałeś, że młode wydry, gdy nikt nie patrzy, dla czystej radości i zabawy zjeżdżają zimą na pupie z górki na pazurki? I że młode jelonki nie mają zapachu, dlatego pod żadnym pozorem nie należy ich dotykać, gdy spotkasz malucha leżącego pod liśćmi?

Turystyczny Podcast Ruszaj w Drogę - O zimorodkach w Borach Tucholskich

Tych oraz wielu innych niesamowitych ciekawostek o zimorodkach oraz o innych zwierzętach mieszkających we Wdeckim Parku Krajobrazowym dowiedziałam się z rozmowy z duetem świetnych pasjonatów - ornitologiem Romanem Kucharskim i dyrektorem Wdeckiego Parku Krajobrazowego Danielem Siewertem. I chociaż te wywiady przeprowadziłam ponad rok temu, aż do dziś czekały cierpliwie w postaci mp3 na moim komputerze. Od dawna chciałam, żebyś ich posłuchał. I oto są! Dwie genialne rozmowy w nowym jubileuszowym 10 odcinku Podcastu Ruszaj w Drogę!

Przewodnik z wywiadami - taka ekstrawagancja

Pomysł na te rozmowy pojawił się w czasie naszej pracy nad przewodnikiem po Kociewiu Świeckim, który pisaliśmy z Maćkiem na zlecenie Starostwa Powiatowego w Świeciu, w woj. kujawsko-pomorskim. Bardzo zależało nam, aby ten przewodnik był inny niż wszystkie. Dlatego oprócz gotowych tras wycieczek oraz map do każdej z nich postanowiliśmy dodać ciekawostki, dzięki którym turyści dowiedzą się więcej o południowym Kociewiu i Borach Tucholskich, na terenie których leży Wdecki Park Krajobrazowy.

Pobierz darmowy fragment przewodnika Ruszaj na Kociewie Świeckie

Choć w biblioteczce naszej Fundacji mamy setki przewodników, to w żadnym z nich nie ma wywiadów z lokalnymi pasjonatami. Wymyśliliśmy więc, że takie rozmowy mogą urozmaicić książkę. Ograniczeni miejscem w drukowanym przewodniku, pełen wywiad z panem Romanem Kucharskim zamieściliśmy na blogu. W ten sposób powstał przewodnik hybrydowy - kupując go w kilka minut zaplanujesz sobie aż 10 wycieczek po powiecie świeckim, a jeśli zainteresuje Cię jakiś temat, bardzo łatwo znajdziesz jego rozwinięcie na blogu. Teraz poszliśmy o krok dalej.

$wklejka={3}

Na Facebooku ludzie o zimorodkach piszą... i je pokazują

Gdy na blogu opublikowaliśmy wywiad o zimorodkach i poinformowaliśmy o nim naszą społeczność na Facebooku, nie spodziewaliśmy się tak entuzjastycznego odzewu. W ciągu kilku dni post ten zebrał całą galerię zdjęć zimorodków - siedzących na gałęziach, połykających rybę lub przedstawionych w postaci drewnianej figurki.

Jeszcze bardziej zaskoczyły nas dziesiątki komentarzy! Ludzie pisali, że widzieli zimorodki w całej Polsce! W Poznaniu, Toruniu, nad Bugiem, w Puszczy Białowieskiej, w Warszawie, a nawet w Katowicach. Co takiego cudownego jest w tych turkusowo-pomarańczowych ptaszkach, zwanych czasem polskimi kolibrami? Może właśnie to, że są takie tajemnicze i mimo tylu świadectw, jednak jest dużym szczęściem aby je spotkać? Nikt do końca nie wie co robią i jak żyją, z dala od ludzkiego wzroku.

Zimorodki to najpiękniejsze ptaki w Polsce. I najbardziej tajemnicze

Roman Kucharski, który zimorodki obrączkuje już prawie 30 lat twierdzi, że nawet on nie poznał wszystkich ich tajemnic. A zaobrączkował już kilka tysięcy tych ptaków, w tym chyba wszystkie nad Wdą i Brdą. Nie dość, że rzadkie, zimorodki są bardzo kruche i żyją też dość krótko. Osobnik, który doczekał 5-tych urodzin, to prawdziwy twardziel, i pan Roman znał tylko jednego takiego giganta. Reszta populacji jest dziesiątkowana przez srogie zimy, a niekiedy także - niestety przez działalność człowieka.

Mieliśmy z Maćkiem niesamowitą przyjemność podglądać pana Romana przy pracy. Wybraliśmy się któregoś czerwcowego ranka do Wdeckiego Parku Krajobrazowego na obrączkowanie i była to dla nas niezwykła przygoda - pierwszy raz braliśmy udział w takim wydarzeniu. Obrączkowanie to odpowiedzialne i wcale niełatwe zadanie. Trzeba rozstawić wielkie sieci ze specjalnymi kieszeniami, które wyhamowują lot ptaka, kiedy w nie wpadnie. A potem się czeka. I właśnie ten czas oczekiwania wykorzystałam na przeprowadzenie wywiadu z ornitologiem.

Jesteś ciekaw, jak przebiega proces obrączkowania zimorodków i jak wygląda mała, srebrna obrączka założona na malutką nóżkę? Zobacz na filmie naszą relację z tamtego dnia:

Ludzie zimorodkom - czy jeszcze zdążymy im pomóc?

Co my, jako Ludzie, możemy zrobić, aby poprawić los tych bajecznych stworzeń, których istnienie jest zagrożone? Przede wszystkim, widząc zimorodka, należy cieszyć się jego widokiem, ale zostawić go w spokoju. Nie śledzić go, nie gonić, nie płoszyć.

Niestety olbrzymim problemem są dla tych ptaków wędkarze, którzy często upatrują sobie idealne miejsce pod skarpami, aby godzinami łowić tam ryby. Jeśli w tej skarpie znajduje się nora z młodymi, to matka nie ma szans ich karmić czasem przez wiele godzin, co niekiedy kończy się śmiercią maluchów.

Niepojęte są też akty wandalizmu, takie jak zatykanie nor deskami albo butelkami. Miejmy nadzieję, że ludzie robią to wyłącznie z czystej głupoty (co też niespecjalnie ich usprawiedliwia), a nie z wyrachowanego okrucieństwa.

Mam nadzieję, że opowiadanie tak fascynujących historii o zimorodkach sprawi, że więcej ludzi poczuje do nich sympatię i będzie chciało je ochronić. Najlepszą bronią jest wiedza i edukacja. Dlatego już dziś - jeśli możesz, podziel się tym podcastem, tym artykułem lub wywiadem z panem Romanem ze swoimi znajomymi.

Dzielne, pracowite i wierne - nasze zimorodki

O zimorodkach więcej nie wiemy niż wiemy, ale w wywiadzie pan Roman zdradza wszystko to, czego dowiedział się o tych ptakach w czasie swojej wieloletniej pracy. Mam nadzieję, że ta rozmowa wciągnie Cię, tak jak nas, i że gdy następnym razem zobaczysz zimorodka, pomyślisz sobie - acha, więc to tak wygląda ten dzielny, pracowity, drobny celebryta, który do perfekcji opanował sztukę kopania ponad metrowych nor i polowania na ryby ze skutecznością sięgającą 80-90%.

To to jest ten słynny „polski koliber”, który niczym pająk oczekuje na gałęzi na swoje ofiary, aby następnie je upolować i nakarmić nimi młode. I to tak wygląda ten mały patriota, który, choć zakosztował mieszkania w ciepłych krajach, wraca na resztę życia do domu w Polsce, którego nigdy już nie opuszcza.

Młody warchlak lub jelonek? Nie dotykać!

Okazuje się, że Wdecki Park Krajobrazowy to nie tylko miejsce, gdzie masz dużą szansę na to, aby spotkać zimorodka. Mieszka tu o wiele bardziej zróżnicowane towarzystwo. Możesz maszerować po lesie i nawet się nie zorientować, że z jakieś dziupli obserwuje Cię puszczyk. On widzi Ciebie, lecz Ty jego nie widzisz. Radzę Ci też uważać pod nogi, bo przypadkowe nadepnięcie na żmiję zygzakowatą może skończyć się dla Ciebie dość boleśnie. Taka zaskoczona żmija może Cię po prostu ukąsić i gdy tak Ci się "odwdzięczy" za Twoje gapiostwo, nie będziesz mógł zwalić winy na jej „mordercze instynkty”, bo winny będziesz sobie sam. Dlatego do lasu zawsze warto iść w wygodnych butach trekkingowych sięgających za kostkę.

A kiedy zobaczysz małego warchlaka albo jelonka leżącego gdzieś pod liśćmi, lepiej nie ryzykować spotkania z zaniepokojoną mamą takiego szkraba. Najgorsze, co w tej sytuacji może zrobić człowiek, kierowany w swoim antropocentrycznym pojęciu dobrą wolą i współczuciem, to przyniesienie takiego skarbu do dyrekcji parku z poczuciem dobrze spełnionego obowiązku. Bo takie zachowanie to wyrok na malucha, którego mama pewnie gdzieś z niedalekiej odległości obserwuje.

Takie przygody niestety wciąż się zdarzają, o czym przekonałam się w czasie rozmowy z panem Danielem Siewertem, dyrektorem Wdeckiego Parku Krajobrazowego.

Zalew Żurski - zimowe łyżwiarskie centrum regionu

Do Wdeckiego Parku Krajobrazowego przyjeżdżają głównie ci, którzy szukają ciszy, spokoju i cieszą się obecnością przyrody, która tutaj wypełnia każdą cząstkę powietrza i każdy skrawek horyzontu w zasięgu wzroku.

W trakcie wywiadu dowiedziałam się, że choć leśne wycieczki i odpoczynek nad jeziorem tradycyjnie kojarzony jest z latem, to park ma dużo do zaoferowania jesienią, a nawet zimą. Można tu do woli spacerować kilometrami wyznaczonych szlaków nordic walking, jeździć na rowerze czy pływać kajakiem.

Sprawdź naszą propozycję pieszej, całodniowej wycieczki wokół Zalewu Żurskiego

Zimą zaś Zalew Żurski, który jest jedną z największych atrakcji przyrodniczych regionu, szczyci się tradycjami jeżdżenia na łyżwach, o ile temperatura spadnie do bezpiecznego poziomu np. -15 czy nawet -20 stopni. Zimą okoliczni turyści przyjeżdżają tu po pracy, wyciągają z bagażnika narty biegowe, i wtedy pan Daniel znajduje podłużne ślady na leśnych, wdeckich ścieżkach. Zimowe szaleństwa doceniają też wydry. Dla czystej radochy i zabawy zjeżdżają z górki jak małe dzieci. Możesz to jednak przegapić, bo rzadko to robią, gdy ktoś na nie patrzy.

Posłuchaj Podcastu i dowiedz się więcej!

Gorąco zachęcam Cię do wysłuchania całej rozmowy z panami Danielem Siewertem i Romanem Kucharskim. Jestem bardzo ciekawa, jak podoba Ci się taka forma opowiadania o polskiej turystyce, która wcale nie skupia się na popularnych turystycznych atrakcjach. I jak podoba Ci się forma wywiadu?

Zachęcam Cię do słuchania dziesiątego odcinka naszego Podcastu Ruszaj w Drogę! Naszych nagrań posłuchasz w najpopularniejszych aplikacjach do podcastów na swoim smartfonie. Aby być na bieżąco z każdym odcinkiem, dodaj nasz profil do „Ulubionych”. Posłuchasz nas też bezpośrednio na blogu - w odtwarzaczu poniżej.

Dalej podajemy linki, pod którymi znajdziesz nasze podcasty - wybierz ten, który najlepiej do Ciebie pasuje:

Listen to "010. Dlaczego polskie zimorodki zaskakują nawet ornitologa?" on Spreaker.

Posłuchaj też pozostałych odcinków Podcastu Ruszaj w Drogę!:
01. A dzień dobry! Posłuchaj o pomysłach na wycieczki po Polsce
02. Najciekawsze zamki i najpiękniejsze parki narodowe w Polsce
03. Podziemne trasy turystyczne i atrakcje dla dzieci w Polsce
04. Malbork to więcej niż zamek i Krzyżacy - co oprócz zamku zobaczyć w Malborku?
05. Jak zaplanować wycieczkę na Żuławy Malborskie i co warto tam zobaczyć?

06. Spływ kajakowy w Polsce na 1 dzień - które rzeki i trasy wybrać na pierwszy raz?

07. Gdzie na rower w Polsce? Które szlaki i trasy rowerowe dostarczyły nam przygód?

08. Szlak Piastowski, Architektury Drewnianej, Zabytków Techniki - czy są dla Ciebie?

09. Czy muzeum musi być nudne? Czy trzeba mieć "odwagę, żeby wejść do muzeum"?

Tego odcinka słuchasz dzięki Marzenie <3 Przyłącz się - wpłać darowiznę :)

Ten 10., jubileuszowy odcinek, był dla nas szczególny. Mogliśmy go zmontować dzięki naszej Darczyńczyni - Marzence, która już od kilku lat wspiera naszą Fundację i która razem z innymi Darczyńcami pomogła nam wydać naszą pierwszą książkę „Ruszaj w Bieszczady. Twój przewodnik na 2 tygodnie w Bieszczadach”. Marzenko, chcę Ci w tym miejscu szczególnie i z całego serca podziękować. Przede wszystkim za to, że jesteś z nami, wierzysz w nasze - czasem zwariowane - projekty i wspierasz nas w tym, co robimy. Twoja sympatia jest dla nas bezcenna.

To już kolejny odcinek podcastu, który mógł się ukazać dzięki wsparciu naszych wspaniałych Darczyńców. Jeśli podoba Ci się to, co robimy, jeśli lubisz słuchać podcastów o polskiej turystyce, to proszę Cię teraz - przyłącz się do nas i wpłać darowiznę, którą będziemy mogli przeznaczyć na montaż kolejnych odcinków. Koszt jednego montażu to 300 zł. Traktujemy te nasze turystyczne audycje jako projekt na długie lata, dlatego to, co dziś nagramy, damy do zmontowania i opublikujemy, jeszcze przez długie miesiące, a kto wie - może i dekady - będzie uczyło i umilało czas turystom, którzy chcą - tak jak my - zwiedzać i odkrywać Polskę.

A teraz obiecana...

Lista linków, z których dowiesz się więcej o zimorodkach i o Wdeckim Parku Krajobrazowym:

Chcielibyśmy, żeby podcasty, których słuchasz, były dopiero początkiem Twojej turystycznej przygody. Dlatego w notatkach do każdego odcinka odsyłamy Cię do artykułów, które dadzą Ci jeszcze więcej ciekawostek i radości z odkrywania tematu, który Cię interesuje.

Tym razem gorąco zachęcam Cię do udziału w dyskusji o zimorodkach oraz do zapoznania się z naszym przewodnikiem „Ruszaj na Kociewie Świeckie”. Znajdziesz w nim odpowiedzi na wszystkie nurtujące Cię pytania dotyczące Kociewia i Borów Tucholskich oraz tego, jak zaplanować sobie udany czas w powiecie świeckim, między Świeciem, Tleniem, a Nowem nad Wisłą. Nawet w tak trudnym czasie, jakim jest męcząca nas epidemia: